Heyelan nedir, nasıl gerçekleşir?
Heyelan, toprak ve kaya kütlelerinin eğimli bir arazide yer çekimi etkisiyle aşağıya doğru kaymasıdır. Genellikle uzun süreli ve şiddetli yağışlar sonrasında, suyun toprağın gözeneklerine sızarak zemini zayıflatmasıyla meydana gelir. Su, toprak yapısını gevşetir ve kütle hareketine zemin hazırlar.
Heyelanlar neden tehlikelidir?
Heyelanlar çok hızlı gelişebilir ve yerleşim alanlarını kısa sürede yutabilir. Yollar kapanabilir, evler yıkılabilir ve can kaybı yaşanabilir. Özellikle altyapısı zayıf ve eğimli arazilerde kurulmuş yerleşim yerleri heyelanlardan ciddi biçimde etkilenir.
İnsan faaliyetleri heyelan riskini artırır mı?
Evet. Ormansızlaşma, kontrolsüz inşaat faaliyetleri, yol açma çalışmaları ve madencilik gibi faaliyetler toprağın doğal dengesini bozar. Bitki örtüsünün yok edilmesi, suyun toprağa daha kolay nüfuz etmesine neden olur. Bu durum da kayma riskini ciddi oranda artırır.
Heyelanlar nasıl önlenebilir?
Uzmanlar, eğimli arazilerde yapılaşmanın sınırlandırılmasını, dik yamaçlara teraslama uygulanmasını ve su drenaj sistemlerinin güçlendirilmesini öneriyor. Ayrıca erken uyarı sistemleri ile bölge halkı zamanında tahliye edilebilir.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI